Popularny serwis ogłoszeniowy z karą ponad 28 mln zł

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) wydał decyzję dotyczącą Grupy OLX, właściciela popularnego serwisu ogłoszeniowego OLX.pl.

Urząd stwierdził, że system ocen funkcjonujący na platformie mógł wprowadzać konsumentów w błąd, a także naruszać zbiorowe interesy użytkowników. Nałożona kara administracyjna wyniosła ponad 28 mln zł.

Zgodnie z ustaleniami UOKiK, użytkownicy serwisu mogli wystawiać opinie także bez dokonania zakupu, co nie było jasno komunikowane. Platforma stosowała określenie „kupujący” w odniesieniu do osób uprawnionych do wystawienia opinii, co mogło sugerować, że prawo do oceny przysługuje jedynie osobom, które faktycznie dokonały transakcji. Tymczasem możliwość ta była dostępna także dla osób, które np. jedynie skontaktowały się ze sprzedającym lub wyświetliły dane kontaktowe ogłoszeniodawcy.

Dostęp do wystawienia opinii był uzależniony od otrzymania zaproszenia od serwisu. Użytkownicy otrzymywali jedno zaproszenie tygodniowo, dotyczące ich ostatniego kontaktu transakcyjnego. Jeśli nie skorzystali z zaproszenia, nie mogli ocenić innych sprzedających, z którymi w danym tygodniu mieli kontakt. Użytkownicy aplikacji mobilnej OLX otrzymywali powiadomienia typu push, które po zamknięciu były jednorazowe – nie dało się do nich powrócić.

Prezes UOKiK wskazał również, że konsumenci nie byli wystarczająco informowani o tym, jak działa system ocen. Wątpliwości wzbudził również sposób przeliczania ocen użytkowników. Algorytm stosowany przez OLX przypisywał większą wagę ocenom pozytywnym, co wpływało na końcową ocenę użytkownika. Przykładowo, opinie uznawane przez użytkowników za neutralne lub lekko negatywne mogły być klasyfikowane jako pozytywne. Użytkownicy nie mieli wglądu w szczegóły ocen ani nie znali zasad ich przeliczania.

Według UOKiK taki sposób działania mógł prowadzić do sytuacji, w której prezentowana ocena sprzedającego nie odzwierciedlała rzeczywistego poziomu zadowolenia kupujących.

Spółka zmieniła system ocen 1 sierpnia 2024 r. Nowe rozwiązanie polega na przyznawaniu ocen na skali 1–5 gwiazdek oraz tagów, a ogólna ocena jest średnią arytmetyczną ze wszystkich opinii. Obecnie możliwość wystawienia opinii mają tylko osoby, które zrealizowały zakup z wykorzystaniem przesyłki OLX.

Kara w wysokości 28 420 869 zł została nałożona decyzją administracyjną, która nie jest jeszcze prawomocna. Spółka może się odwołać do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Po uprawomocnieniu się decyzji, OLX ma obowiązek poinformować o niej na stronie internetowej i w mediach społecznościowych.

UOKiK prowadzi także dodatkowe postępowanie wobec spółki, dotyczące przekazywania informacji w toku wcześniejszych wezwań do złożenia wyjaśnień.

Wcześniej, w 2023 roku, Prezes UOKiK zobowiązał Grupę OLX do zmiany niektórych praktyk związanych z prezentowaniem ofert oraz informowaniem o opłatach dodatkowych i warunkach korzystania z pakietu ochronnego.